Το Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Μπομπ Ντίλαν


Όλα φαίνεται να ξεκίνησαν όταν ο Ρόμπερτ Ζίμερμαν άλλαξε το όνομά του σε Μπομπ Ντίλαν, κάτι που κατά μια εκδοχή οφείλεται στην επιρροή του από τον Ουαλό ποιητή Ντίλαν Τόμας

Με αυτό το όνομα άλλωστε έμελε να γίνει ένας από τους επιδραστικότερους τραγουδοποιούς που η ποίηση των στίχων του του χάρισε χθες το Νόμπελ Λογοτεχνίας!

“Ο Μπομπ Ντίλαν βραβεύτηκε επειδή δημιούργησε, μέσα στο πλαίσιο της μεγάλης αμερικανικής μουσικής παράδοσης, νέους τρόπους ποιητικής έκφρασης» ανακοίνωσε η γενική γραμματέας της Ακαδημίας Σάρα Ντάνιους, κάνοντας λόγο για έναν «εξαιρετικά προικισμένο στιχουργό. Μπορεί να παντρεύει με απολύτως νεωτεριστικό τρόπο μουσικές και κείμενα διαφορετικών ειδών», όπως είπε.

Ο Ντίλαν, που υπήρξε η πολιτικά οργισμένη και αντισυμβατική φωνή της δεκαετίας του '60, αγάπησε από νωρίς τους ποιητές. Επηρεάστηκε βαθιά από την ποίηση του Έλιοτ, του Ουίτμαν, του Ντίλαν Τόμας, του Μπλέικ, του Γκίνσμπεργκ, προσωπικού του φίλου, και όλης της γενιάς των μπίτνικ.

Μετά την περσινή νικήτρια Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, η χθεσινή απρόσμενη και με διαφορετικές αναγνώσεις βράβευση φαίνεται να δείχνει μια διαφορετική διαχείριση από την πλευρά της Σουηδικής Ακαδημίας.

«Ο Μπομπ Ντίλαν γράφει μια ποίηση για το αυτί, που οφείλει να απαγγέλλεται. Αν σκεφτεί κανείς τους αρχαίους Έλληνες, τη Σαπφώ, τον Όμηρο, έγραφαν επίσης ποίηση που μιλιέται, κατά προτίμηση με όργανα» σημείωσε η γενική γραμματέας υπερασπιζόμενη την απόφαση και διαβεβαιώνοντας ότι επικράτησε «μεγάλη ομοφωνία» στην επιλογή των Σουηδών ακαδημαϊκών. «Εντάσσεται σε μια μακρά παράδοση που ανάγεται στον Ουίλιαμ Μπλέικ», τον διάσημο Άγγλο ποιητή που πέθανε το 1827, συμπλήρωσε, επικαλούμενη τα τραγούδια «Visions of Johanna» και «Chimes of Freedom».

Η ανακοίνωση έγινε δεκτή με επευφημίες από τους σχολιαστές, αφήνοντάς τους ωστόσο έκπληκτους.

“Για κάποιες αναφωνήσεις που ακούστηκαν κατά την ώρα της ανακοίνωσης και κάποια γέλια που ακολούθησαν” έκανε λόγο το πρακτορείο Reuters. Το Γαλλικό Πρακτορείο σημείωσε ότι το όνομα του Ντίλαν, όπως και του Λέοναρντ Κοέν, ακουγόταν κατά καιρούς για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, χωρίς ωστόσο κάτι τέτοιο να θεωρείται σοβαρό ενδεχόμενο.

Ο εκπρόσωπος του Ντίλαν Έλιοτ Μιντζ αρνήθηκε να σχολιάσει τη βράβευση, επικαλούμενος ότι όταν έγινε η ανακοίνωση στο Λος Άντζελες ήταν 3 το πρωί.

Ήταν το 1963 όταν ο Μπομπ Ντίλαν ηχογραφούσε το περίφημο τραγούδι “Blowin' in the wind” που τον έκανε να ξεφύγει από τα στενά όρια της φολκ κοινότητας της Νέας Υόρκης και να γίνει ευρύτερα γνωστός. Η φυσιογνωμία του, ο τρόπος ερμηνείας, οι στίχοι, η μουσική του αλλά και οι ριζοσπαστικές απόψεις του έστρεψαν τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του. Απέκτησε ένα ένθερμο κοινό, δίνοντας πολλές συναυλίες, ενώ οι στίχοι του γίνονταν συνθήματα για τους νέους της εποχής.

Επηρεασμένος από τον θρύλο της φολκ μουσικής και ίνδαλμά του Γούντι Γκάθρι, ο Ντίλαν έως και το 1965 ανέδειξε το τραγούδι διαμαρτυρίας στον πρωταγωνιστή που η ίδια η εποχή αναζητούσε. Η καινοτομία του, σύμφωνα με τους μελετητές, έγκειται στο ότι συνδύασε την ποίηση με το ροκ εντ ρολ, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό κοκτέιλ.

Οι ειδικοί παρατηρούν ότι, μετά το 1965, ο Ντίλαν αφήνει πίσω του το τραγούδι διαμαρτυρίας και γράφει στίχους με στοιχεία σουρεαλισμού και συμβολισμού, που χαρακτηρίζονται από βαθιά εσωτερικότητα.

Είναι η εποχή που οι φανατικοί οπαδοί της πρώτης “επαναστατικής” περιόδου τον αποκαλούν ακόμη και “προδότη”, καθώς τα ποιήματά του, πυκνών νοημάτων και αλληγορίας στη δεκαετία του 1970, αφηγούνται με τον τρόπο της παράδοσης της αμερικανικής Δύσης.

Τα επόμενα χρόνια επηρεάζεται από τον χριστιανισμό αλλά και από προσωπικές περιπέτειες με την υγεία και την οικογενειακή του ζωή, γράφοντας μουσική και στίχους προς αυτήν την κατεύθυνση. Το άλμπουμ “Time Out of Mind”, γραμμένο πριν και έπειτα από μια μεγάλη περιπέτεια υγείας με την καρδιά του, σαρώνει τα βραβεία Γκράμι. Τα επόμενα χρόνια βραβεύεται από τον βασιλιά της Σουηδίας, προτείνεται για το Νόμπελ Λογοτεχνίας και παίρνει το Βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι “Things have changed”.

Οι μελετητές αναφέρουν ότι κανένας άλλος όπως αυτός δεν μπόρεσε να αναδείξει ότι η ποίηση είναι παντού, μέσα σε κάθε ανθρώπινη στιγμή και καθημερινότητα, στην ίδια τη ζωή.

Στα 75 του χρόνια συνεχίζει να περιοδεύει τον κόσμο δίνοντας συναυλίες συντροφιά με τη φυσαρμόνικα και την κιθάρα του. Συνεχίζει να βγάζει δίσκους, τον Μάιο κυκλοφόρησε το «Fallen Angels», το 37ο άλμπουμ του, να συμμετέχει σε ταινίες, διαφημιστικά και να γράφει την αυτοβιογραφία του, ο πρώτος τόμος της οποίας έχει τον τίτλο “Chronicles”.

Επηρέασε όσο λίγοι τη σύγχρονη μουσική αλλά και τη σκέψη όσων μεγάλωσαν ή προβληματίστηκαν με τα τραγούδια του. Δεκάδες επίσημοι και ανεπίσημοι δίσκοι, βιογραφίες, διασκευές, ακυκλοφόρητες μαγνητοταινίες και τραγούδια μαρτυρούν το μέγεθος της επιρροής αυτής.

Πηγή: η Αυγή

About George Tservakis

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου